Suluboya ya da suluboya resim, bir boya türünü ve resim tekniğini anlatan terim. Sulu boya çeşitlerinde pigmentler su-bazlı bir solüsyon içerisinde bulunur. Suluboya resim tekniğinde ise ıslatılmış fırça bir palette boya ile karıştırılır ve kâğıt ya da başka bir yüzey üzerinde uygulanır.
Sulu boya resim tekniği su ile çalışılan bir boyama tekniğidir. Temel özelliği renklerin saydamlığıdır. Sulu boya çabuk kurur, bu nedenle hızlı çalışılması gerekir. Sulu boya şeffaf bir boyadır, kapatıcı özelliği azdır. Bu nedenle açık bir renk, koyu bir rengin üzerinde çalışılamaz.
Sulu boya resim tekniği diğer resim tekniklerine göre zor bir tekniktir. Sulu boyada renkler şeffaf (transparan) olduğundan sonuç önceden kestirilemez. Düzeltme yapmak nerdeyse imkansızdır. Sulu boyanın kalitesi pigmentlerin ve diğer bileşenlerin kalitesiyle orantılıdır.
Sulu boyada kullanılan pigmentlerin ışığa dayanıklıkları ve süreklilikleri önemlidir. Ucuz kalitesiz sulu boyalarla resim yapmak çok zordur. Suluboya çalışmalarında boyanın olduğu kadar kullanılan suluboya kağıdı ve suluboya fırçasının da kaliteli olması gerekir.
Macun kıvamında tüplerde (örneğin; Schmincke Horadam Artist Tüp Suluboyalar, Sennelier Artist Tüp Sulu Boyalar, Lukas 1862 Artist Sulu Boyalar, Maimeri Blu Artist Sulu Boyalar, Van Gogh Tüp Suluboyalar, Maimeri Venezia Tüp Sulu Boyalar, Daler Rowney Tüp Sulu Boyalar)
Taş sertliğinde tablet olarak (örneğin; Winsor Newton Cotman Tablet Sulu Boyalar, Van Gogh Tablet Sulu Boyalar, St. Petersburg Tablet Sulu Boyalar, Zig Gansai Tambi Tablet Sulu Boyalar) satılmaktadır.
Eski Dönemlerde Suluboya Hazırlanışı
Bilindiği gibi, eskiden her ressam boyalarını kendi hazırlar, üzerine yağlı boya resim yaptığı muşambanın astarına kendi sürerdi. Boya unsuru olarak hem nebati, hem de hayvani ve kimyevi maddeler kullanırdı. Atölyede bu maddelerin dövülmesi ressamın öğrencilerinin (çırakların) işi idi. Sanatta biraz daha ilerlemiş öğrenciler de (kalfalar) bu boyaları yapıştırıcı ve koruyucu maddelerle karıştırırlardı.
Her ressamın boya yapmakta kendisine mahsus tertipleri, reçeteleri vardı ve bunlar kısmen gizli tutulurdu. Bütün eski el sanatlarının sanayileşmesi ve standartlaşması ile beraber boya yapımı da bu türlü özel tertiplerden çıktı ve geniş ölçüde toptan yapım başladı. Mürekkep balığı (sepia) ve erguvan rengi boya veren midyeleria (Purpurschnecke) yerini kimyevi maddeler aldı.
Bir Suluboya’nın Olmazsa Olmazları Nelerdir?
Resim boyalarında aranan başlıca özellikler şunlardır: Parlaklık ve canlılık, solmamazlık, dayanıklılık, başka renklerle kolayca karışabilme ve çarçabuk kuruyup sertleşmeden *tüp veya çanaklar içinde uzun müddet kullanılma kabiliyeti. Bugün biz istediğimiz her türlü boyayı çarşıdan hazır olarak alabiliyoruz. Boya fabrikalarının kendi imalat alanlarındaki şöhreti bize, alacağımız boyaların yukarıda sayılan özellikleri taşıyıp taşımadığı hakkında yeter fikir veriyor. Bu hususta bir fikri olmayanlar da boyaları denemiş olanların tavsiyelerine göre hareket edebilirler.
Resim boyaları su veya yağla eritilerek kullanılır. Suyla eritilip kullanılanlar, gerek yapılış ve gerekse kullanılış bakımlarından taşıdıkları özelliklere göre, başlıca üç guruba ayrılır: Suluboya (Aquarell), guaş, tempera. Bu boyaların hepsinin renk unsurları aslında birbirinin aynıdır. Aradaki fark bu unsurların her birinde başka başka maddelerle karıştırılmış ve böylece bu boyalardan her birinin başka başka maksatlara göre hazırlanmış olmasındadır.
Mesela, suluboya şeffaftır. Yani kağıdın üzerine sürüldüğü vakit onu boyar, fakat kapatmaz. Boyanın altından kağıdın pürüzleri, kurşun kalem izleri görülür. Daha yukarılarda söylendiği gibi, suluboya, renk unsurlarını Arap zamkı veya suda eriyebilen kitre, dekstrin, balık tutkalı gibi yapışkan maddelerle karıştırarak yapılır. Boyanın donup katılaşmasına engel olmak için de içerisine lüzumu kadar bal, nöbet şekeri, gliserin, şeker pancarı veya şeker kamışı usaresi gibi şeyler katılır.
Suluboya çalışmaları üslubu, geçen yüzyılın sonlarından itibaren resim alanında mantıklı bir çalışma yöntemi bulmaya çalışmaktadır. Bu çabaların sadece yağlı boya üzerinde kayda değer bir etkisi olmadı, aynı zamanda suluboya etkisinden de kaçınılmadı. Suluboyada, renkler birkaç katmanda üst üste bindirilirdi: önce açık renkler, sonra daha koyu “Untermalung”. Bugün tercih edilen çalışma şekli tam tersidir: resim önce karanlıklar ve gölgelerle başlar ve güçlerinden ve dinamizmlerinden tam olarak yararlanarak mümkün olduğunca çok renk kullanır.
Suluboya Kağıtları Nasıl Olmalıdır?
Suluboya ile yapılan kağıtlar boyamadan önce bazı araştırmalardan geçer. Çizim kağıdı ıslatılır ve belirli bir hızda düz bir yüzeyde gerilir. Bu sırada kenarlarından bantlanır veya kulplarla sabitlenir. Bu işlem sırasında, kağıt su ile önceden doyurulur. Fotoğraf kağıdı su ile ıslanmazsa biz çalıştıkça tüm suyu emerek küçülmeye başlayacaktır. Bugün, suya doymuş halde bulunan çok çeşitli yüksek kaliteli fotoğraf kağıtları bulunmaktadır. İyi ve sorunsuz bir boya işi için kağıdın en az 300 gram olması gerekir. ve üstte olmalıdır.
